Am 1. Februar beginnt für Marianne Ehlers, Referentin für Niederdeutsch und Friesisch beim SHHB, die Rentenzeit. Das bedeutet für sie allerdings nicht, dass sie ihre Arbeit und ihren Einsatz für das Niederdeutsche beendet. Auch zukünftig wird sie beim Heimatbund tätig sein und dem Bundesraat för Nedderdüütsch bleibt sie als Delegierte für Schleswig-Holstein erhalten.
Zum Abschied schreibt ihr Nachfolger beim SHHB, Jan Graf:
Marianne Ehlers övergifft Referentensteed an Jan Graf
Een Johrteihnt lang weer se bi’n SHHB tostännig för Platt un Freesch. Se hett Seminoren geven un de Kampagne „Schölers leest Platt“ in Hannen hatt; se hett in politische Gremien seten un weer nich blots dor alltiet bedacht, dat Plattdüütsch sien fasten Platz hett in Kultur un Alldag in Sleswig-Holsteen. Nu geiht Marianne Ehlers in Rente. Ehren letzen Maand hett se tosamen mit Journalist un Autor Jan Graf (45) tobröcht, de ehr as Referent för Nedderdüütsch un Freesch nafolgt.
Op de Welt kamen is Marianne Ehlers, geb. Christian an’n 11. Juni 1953 in Garrn (Garding) bi de Hebamm. Vadder weer Stratenwärter; Mudder hett op verscheden Hööv op de Geest un later op Eiderstedt de Huusweertschop föhrt. In Welt, en lütt Dörp op de Halfinsel Eiderstedt, harrn se en Steed mit söss Köh. „Sülvst Lise un Lotte harrn wi noch – twee Sleswiger Kooltbloot to’n Hauföhren un Meihen, richtig noch Peerd un Waag“, besinnt Marianne sik an ehr Kindheit
Wichtig för dat öllste vun fief Kinner weer Opa, de beten wieder lang wahn. Opa harr Immen, he harr Asthma ut den Eersten Weltkrieg, un he harr Tiet. Opa seet mit Marianne un hett Bookstaven ankeken. As se na School kööm, kunn de Deern al lesen, un dat Lesen schull ehr Leven warrn. As Marianne 1969 de Mittlere Reife in de Tasch harr, seen ehr Öllern, dat se nich veel Geld harrn, un allens, wat se de Dochter mitgeven kunnen, weer Billen. So hüng Marianne noch poor Johr an un möök 1973 ehr Abitur an de Theodor-Storm-School in Husum.
De güllen Vagel flüggt ut
1974 güng dat denn na Hamborg to‘n Studeren: Bibliothekswesen. Marianne wahn in en lütte Stuuv an de Isestraat, later in de Werderstraat. Vun tohuus geev dat inweckte Frikadellen mit; woneem se hen müss, güng se to Foot. Man so knapp de Kass ok weer – 1977 harr se ehr Diplom as Bibliothekarin in de Tasch. Thema vun de Afslussarbeit weren de Pseudonyme bi Kurt Tucholsky. Bi de Recherche kunn se sogor in Bayern wahnen bi de Weetfro vun den Dichter: Mary Gerold-Tucholsky. Marianne besinnt sik an literarisch-politische Zirkel, de de vörnehme Fro ut Riga holen hett. Een Dag weer de Kööksch krank. Dor hett de Lüttmannsdeern vun Eiderstedt gau sülvst dat Avendeten trecht maakt för de Herrschaften. „Weer doch keen Opstand, man dat hett groten Indruck maakt“, vertellt Marianne un mutt lachen. Överall Begeisterung: An den Tegernsee över ehr Brootplatten, in Hamborg över de schriftliche Arbeit. Marianne kreeg för ehr Tucholskyforschung en 1,0. Professor Dr. Balke schreev dorünner: „Es ist schade, dass die goldenen Vögel des currriculum scolae erst dann erkannt werden, wenn sie ausfliegen.“
Ümmer wat vör
Na dat Studium is Marianne anfungen in de Bökeree in Elmshorn. Man nich lang. Nadem se heiraadt harrn, leten se un ehr Mann sik daal in Kellinghusen. As de veer Kinner kömen, bleev Marianne tohuus. Se möök en Utbillen as Stillberadersch; se grünn en Kinnergorrn mit un speel dor ok en Tiet lang de Vörsittersch; se klei un wöhl in’n Goorn – dat Sülvstversorgen kenn se jo -; un se füng an mit schrieven. Marianne besöch de Schrievwarksteed vun den Sleswig-Holsteenschen Heimatbund, kööm in Kuntakt mit den dormaligen Leiter Dr. Willy Diercks, de gau mark, dat hier en Plattdüütsche mit ne’e Ideen vör em stünn. Marianne möök sik en Naam in de plattdüütsche Szene. Se schreev Rezensionen in de Blääd vun de Fehrs-Gill, neem se üm de Johrdusendwenn Liddmaat worrn weer. Se füng an un geev mit ehr Swester Renate Poggensee Seminare för Pädagogen, de mit Platt arbeiden doot. Dormit weer se ünnerwegens ok in Neddersassen, Brannenborg, Meckelborg-Vörpommern un Hamborg. Siet 1996 – de Kinner weren ut dat Gröffste rut – güng se wedder arbeiden in de Bökeree in Kellinghusen. Hier weren se jüst bi un hebbt dat ole Karteikoortensystem ümstellt op digital. Marianne weer foorts dorbi un hett sik rinkneet in de Technik. Rasch stell de ne’e Kollegin hier ok plattdüütsche Lesungen op de Been. Över dat kööm se ok in Kuntakt mit den Wettbewarf „Schölers leest Platt“, de jo in vele Bökereen utdragen warrt. Marianne hebbt se geern nödigt na veel Jurys, de nödig weren un sünd.
Plattdüütsch un Literatur sünd de groten Themen
2006 hebbt se Marianne Ehlers to de twete Vörsittersch vun de Literatursellschop Fehrs-Gill köört. Dree Johr later worr se denn de eerste. Se övernehm en Vereen, in den Heinrich Kahl un Heinrich Thies al lang bi weren un hebbt an de plattdüütsche Schrievwies vun Johannes Saß wiederarbeit. Bet hüüt stritt Marianne Ehlers mit Utduer un Fliet dorför, dat sik düsse Konventschoon dörchsett in de plattdüütsche Literatur. Grund hett se. Wokeen Platt as Fremdspraak lehren will, wokeen en plattdüütsch Book lesen will, de bruukt en Orthografie, to de he sik verlaten kann.
Över den Dichter Johann Hinrich Fehrs vertellt Marianne geern. Fehrs sien öllern Broder schull Lehrer warrn. 1848 is he in’n Kampf gegen de Dänen fullen. De Böker, de se al köfft harrn för sien Utbillen, arv nu Johann Hinrich. Nu müss he Lehrer warrn. Dat kriggt to weten, wokeen dorbi is, wenn Marianne verkleedt as Fehrs sien Fro Maria Amalia Fehrs, geb. Requate in Itzhoe Stadtföhrungen maakt. „Ik geneet dat, in anner Rullen rintogahn un to schauspelern“, vertellt se.
Een Johrteihnt Heimatbund
2009 snack Dr. Willy Diercks ehr denn an. He schull bold in Rente gahn. Sien Mitarbeidersch Antje Schluck wull ok opholen. Ob Marianne sik nich vörstellen kunn, as Referentin för Nedderdüütsch un Freesch bi’n Heimatbund antofangen. Se kunn. Los güng dat mit poor Stünnen för enkelte Projekten. An’n 1. Januar 2010 kreeg Marianne en richtigen Verdrag.
Schölers leest Platt, Frühe Mehrsprachigkeit, plattdüütsche Nettwarkeree – dat weren Akzente vun Marianne ehr Arbeit bi’n Heimatbund. Se steeg in to en Tiet, as dat Plattdüütsche mehr politisch Gewicht kregen harr. Mit de Europäische Charta vun de Regional- oder Minnerheitenspraken in’n Rüüch harr sik 2000 in Sleswig-Holsteen de Plattdüütsche Raat grünnt. Siet Anfang an is Marianne dorbi. Marianne weer mit dorbi, as 2007 de Sweriner Thesen to Plattdüütsch in de School opstellt worrn; se weer dorbi, as 2013 op en Konferenz in Leck de SHHB, de Zentren för Nedderdüütsch, Landdagsafordenten un Vertreder ut anner Bunnslänner den „Handlungsplan Sprachenpolitik“ vörstellt hebbt. Dat weer de Anfang vun de 37 Modellscholen in’t Land, woneem Kinner hüüt Platt anbaden warrt. Marianne sitt in’n Biraat Nedderdüütsch bi’n Sleswig-Holsteenschen Landdag un in’n Utschuss för Nedderdüütsch un Freesch bi’n SHHB. Kort un goot: Wokeen mit Plattdüütsch in Sleswig-Holsteen to doon hett, de kennt ehr.
Ganz verlaten warrt Marianne Ehlers den SHHB nich. Poor Stünnen in de Week warrt se ehr Ämter in de Gremien wieder versehen un de „Plattdüütsch Stiftung“ wieder betüdeln, de to’n Bispill plattdüütsche Materialkisten an Kinnergorrns versennt.
Man anners gifft dat dor en Öllernhuus, wat op ehr luert. En Krink slütt sik. Marianne treckt trüch na Welt op Eiderstedt. Dor is en groten Goorn, de pleegt un beplant warrn schall. Dor is en Köök, in dat se Kinner un Enkel op Besöök hebben schall.
Un dor is en Disch, an den se wiederhen veel schrieven warrt un lesen.
Text: Jan Graf, SHHB
Foto: Annika Krümmel, SHHB
