Mit wat för Spraken büst du in Äthiopien opwussen?
Ik bün as lütten Keerl mit veer Spraken opwussen: Afaan Oromoo is mien Moderspraak, dat snackt de Hälfte vun de Bevölkerung in Äthiopien, dat sünd bummelig 50 Millionen Lüüd. Denn heff ik as lütten Keerl Amharisch lehrt, dat is de Amtsspraak in Äthiopien, Düütsch heff ik lehrt un Engelsch. Aver mien eerste Spraak is mien Moderspraak Afaan Oromoo.
Nehm uns mal mit na dien eersten Johren in Düütschland: Woans büst du mit Platt in Kontakt kamen?
Ik heff Plattdüütsch egentlich mitkregen in mien Dörp, in Falkenburg in’n Landkreis Ollenborg in Neddersassen. Dor weern wi in’n plattdüütschen Kinnerchor, ik heff bi’n plattdüütschen Leeswettbewerb mitmaakt un bi de Plattdüütsch AG. Plattdüütsch weer en Deel vun dat Leven un ik wull ok en Deel vun’t Leven ween. Ik heff gor nich seggt, ik lehr nu Plattdüütsch, oder ik will dat nu mitmaken. Ik heff jümmers markt, en poor Wöör Plattdüütsch mit de Lüüd to snacken, dat weer glieks en Slötel to dat Hart vun de Minschen. As Kind is dat ja ok nich so swoor en Spraak to lehren, dor lehrst du dat fix. Ik glööv, dat hett een Johr duert, denn hebbt wi Plattdüütsch snackt un bi’t Spelen mit anner Kinner büst du ja ok nich bang, Fehlers to maken; du sabbelst eenfach los un denn hest du dat egentlich fix op de Reeg.
Wat is Heimat för di?
Plattdüütsch is för mi Heimat. Un ik heff ja mien Heimat verlaten, Oromia. In mien Heimat weer dat verbaden mien Moderspraak to snacken, in de School weer dat verbaden, op de Straten weer dat verbaden, un Lüüd sünd in’t Kaschott kamen, wiel se in de Öffentlichkeit uns Moderspraak snackt hebbt. Un ik weet, wat Spraak bedüüd. För mi is Spraak mien Identität, un dat sünd mien Wutteln, un ik frei mi heel dull, wenn ik en Oromo irgendwo dreep un mit em op mien Moderspraak snack. Dor hebbt wi en Verbinnen. Un so is dat ok mit de plattdüütschen Spraak. Un ik heff fix in de plattdüütsche Spraak ok mien Heimat funnen.
Un dorüm kämpf ik dorför, dat de Minschen düsse Spraak pleegt. Dat is ja nich blots en Spraak, dor achter is ja en Geföhl, dor sünd de Wutteln, dat is en Traditschoon, dat is en Geschicht un dat mööt wi plegen, dat verbinnt de Minschen ok. Dat is en groten Schatz, wat wi hier in Noorddüütschland hebbt, dat hebbt vele anner Regionen nich, de hebbt villicht Dialekte, aver keen egen Spraak. Un dorüm finn ik dat heel wichtig. Un för mi is dat Identität. Ik heff dat Geföhl, ik bün eerst Noorddüütschen un denn bün ik Düütschen.
Ik wünsch mi, dat Minschen, de hierher kaamt, na Noorddüütschland, de en internatschonale Geschicht hebbt, dat se ok seggen köönt, dat is mien Heimat, dat se sik för Norddüütschland engageert oder för ehr Heimat un sik dor inbringt. Un för mi is dat mien Bidrag, dat is mien Botschaft ok an de Minschen: Maak Noorddüütschland to dien Heimat.
Wat för en Rull hett Platt dorbi speelt, dat Noorddüütschland to dien twete Heimat worrn is?
Wenn du Platt snackst, denn bekennst du di to dien Heimat, du weetst, wo du herkümmst – un ik heff jümmers dat Geföhl, de Minschen hebbt en anner Oort vun apen ween, wenn se Plattdüütsch snackt. Ik verbinn mit de noorddüütsche Mentalität ok jümmers de plattdüütsche Spraak. Düsse Spraak in Noorddüütschland – ik kann dat gor nich in Wöör faten, dat is eenfach en Stück Heimat.
Glöövst du, dat Platt grundsätzlich dorto bidregen kann, anner Lüüd to integreren?
Ik finn jeedeen, de nee in Noorddüütschland is, schall en lütt Paket Plattdüütsch kriegen, as Begrötenspaket. "Kiek mal, dat is Plattdüütsch!" Wenn du düsse Wöör kannst, denn hest du ok glieks Kontakt to de Minschen hier. Alleen wenn een nee hier is un „Moin“ seggt, denn is dat ja en Bekenntnis, sotoseggen, ne? Un ik glööv ok, wenn de Minschen en poor Wöör Plattdüütsch snacken köönt, dat se ok dat Geföhl hebbt, se sünd hier tohuus un se sünd en Deel vun dat Leven hier. Un en Spraak is heel wichtig, üm in en ne’e Sellschop antokamen, üm kommunizeren to könen. Vele sünd ja bang dorför Fehler to maken, wenn se en ne‘e Spraak lehrt, aver wenn wi dat de Minschen licht makt, düsse Spraak to lehren, glööv ik, dat is wunnderbor, hier ok goot antokamen. Un denn sünd se villicht ok nich bang dorför.
Wat mutt de Politik doon? Un wat mööt wi as Sellschop doon?
Ik seh de Politik ok in de Plicht! Ik finn, wi schüllt uns ok in de Sellschoop, in de Politik, in de Institutschonen un ok in de Medien – veel mehr för de plattdüütsche Spraak insetten. Ik finn, dat is en Schann, dat wi uns in de Sellschop nich för de plattdüütsche Spraak insett. Wenn du in’t Utland büst, in Amerika, un fraagt, wo stellst du di een Düütschen vör, denn hebbt se glieks dat Bild vun de Bayern in’n Kopp, mit Ledderbüx un Gamsboort. Aver de hebbt keen Noorddüütschen in’n Kopp. Un worüm? Wiel de Bayern ehr Traditschoon, ehr ganze Mentalität leevt. Wi in Noorddüütschland fiert dat Oktoberfest, aver wi bekennt uns nich to uns Wutteln hier in Noorddüütschland. Ik finn, dat mööt wi maken un dat mutt de Politik ok ünnerstütten, de schall mehr Geld in de Hand nehmen un Akschonen ünnerstütten, so wat as plattdüütschen Maand oder plattdüütsche Veranstaltens. Wi mööt uns veel mehr för de Spraak insetten. Spraak is Identität un dat is nich blots Snacken, dat is Kultur. Un Kultur heet, sik utdrücken un Plattdüütsch is so ünnerscheedlich. Dat is so divers un veelfaltig. Wenn du di ankiekst, de Minschen, de in Oostfreesland leevt, de in Mecklenburg-Vörpommern leevt, in Sleswig-Holsteen oder in’n Harz, överall gifft dat Plattschnackers. Un de plattdüütsche Spraak hett so ünnerscheedliche Dialekte, un dat schüllt wi leven, wi schüllt dat sehn! Plattdüütsch is nich blots en Spraak vun de olen Lüüd. Aver Plattdüütsch is ok en junge Spraak un dat gifft ok veel junge Lüüd, de dat möögt un de schüllt wi ünnerstütten, mehr Platt to snacken.
Un wat mööt de Plattsnackers doon, dat dat beter lopen deit?
De Plattdüütschen hebbt ok en Plicht. Dat gifft ja vele, de sünd Klookschieters. De seggt jümmers: „Ne, dat is nich dat richtige Plattdüütsch.“ Wenn een versöcht Platt to snacken, denn schüllt wi de Lüüd ünnerstütten, un seggen: „Wunnerbor, maak wieder so un snack noch en poor Wöör mehr!“ Aver wi sünd so ‘n beten as de Plattdüütsch-Polizei ünnerwegens. Wi schüllt de Spraak apen maken för all de Minschen. Ik glööv ja, dat de mehrsten Minschen in Norddüütschland Plattdüütsch verstaht, aber bang daför sünd, Plattdüütsch to snacken. Un twüschen Verstahn un Snacken is egentlich blots so en lütt beten un dat beten, dat is Moot. Wi mööt modig ween un snacken. Lütte Kinner, de sünd ja ok nich bang dorför, Fehler to maken un wenn se bi’t Spelen sünd, denn sabbelt se eenfach los un so lehrt se en Spraak. Un so schall dat för Erwachsene ok ween. Wi schüllt de Minschen Moot maken, to snacken un villicht ok Fehler to maken, dat is ja schietegal, aver wenn se mehr snackt, denn lehrt se fixer un denn gifft dat ok mehr Minschen de Plattdüütsch snackt. Un denn ünnerstütt wi de Lüüd dordör.
